زمان مورد نیاز برای مطالعه: 6 دقیقه

آمونیاک (Ammonia)

در دنیای امروزی، مواد شیمیایی به عنوان بخشی اساسی از زندگی ما تبدیل شده‌اند و برخی از این مواد دارای کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف هستند. یکی از این ترکیبات شیمیایی مهم، آمونیاک است. آمونیاک گازی بی‌رنگ بوده و بوی مخصوصی دارد و در تولید محصولات مختلف از جمله کودها و مواد پلاستیکی به کار می‌رود. در این مقاله، به بررسی دقیق تعریف آمونیاک ، کاربردهای آن در صنایع مختلف و اهمیت آن در جامعه امروزی و همچنین خرید این ماده پرمصرف خواهیم پرداخت.

آمونیاک چیست

آمونیاک چیست

آمونیاک ترکیبی از نیتروژن و هیدروژن با فرمول NH3 است. این ماده یک هیدرید دودویی پایدار و ساده ترین هیدرید pnictogen و گازی بی‌رنگ با بوی مشخص و خاص و تند می‌باشد. آمونیاک یک زباله نیتروژن متداول است. به ویژه در میان موجودات آبزی، و به عنوان یک پیش ماده غذایی و کود به نیازهای غذایی ارگانیسم های زمینی کمک می کند. آمونیاک، به طور مستقیم یا غیرمستقیم  همچنین یک بلوک ساختمان برای سنتز بسیاری از محصولات دارویی است. همچنین در بسیاری از محصولات تمیز کننده تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

خواص فیزیکی آمونیاک

دمای ذوب و جوش

آمونیاک دارای دمای ذوب و جوش پایینی است. دمای ذوب آن حدود -77 درجه سلسیوس و دمای جوش آن حدود -33 درجه سلسیوس می‌باشد. این ویژگی‌ها باعث می‌شوند که به راحتی در دماهای معمولی به صورت گازی وارد محیط شود و در این شرایط به عنوان یک ماده‌ی بسیار سرد عمل کند.

حلالیت

یکی از خواص مهم آمونیاک ، حلالیت بالای آن در آب است. این توانایی حل شدن در آب، از آن اتفاقی بسیار مهم در واکنش‌های شیمیایی و فرآیندهای مختلف ساخته است. به دلیل ویژگی حلالیت بالا، این ماده در صنایع کشاورزی به عنوان یک منبع ازت برای تقویت خاک استفاده می‌شود.

خواص شیمیایی آمونیاک

خنثی‌سازی اسیدها

آمونیاک به عنوان یک باز قوی، توانایی خنثی‌سازی اسیدها را دارد. واکنش آن با اسیدها منجر به تشکیل نمک‌ها می‌شود. این ویژگی باعث استفاده‌های متعددی در صنایع شیمیایی می‌شود، از جمله تولید نمک‌های آمونیوم برای استفاده در کودها و محصولات شوینده.

تولید مواد شیمیایی

این ماده به عنوان یک ماده اولیه مهم در تولید مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به وسیله واکنش هابر (Haber)، آمونیاک از نیتروژن و هیدروژن تولید می‌شود. سپس این ماده به عنوان ماده اولیه در تولید ادوات کشاورزی، پلاستیک‌ها، رنگ‌ها و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آمونیاک

تاریخچه

آمونیاک برای آمونیائیان، پرستش کنندگان خدای مصر، Amun نامیده می‌شود، که در مراسم خود از کلرید آمونیوم استفاده می‌کردند. اگرچه در طبیعت – چه به صورت زمینی و چه در سیارات بیرونی منظومه شمسی – و در کاربردهای گسترده متداول است با همه‌ی اینها این ماده از نظر شکل، غلیظ و مایع و مضر است.

این ماده به عنوان ماده‌ای بسیار خطرناک در ایالات متحده طبقه بندی شده است. و توسط تولید کنندگانی که در مقادیر قابل توجهی آن را تولید‌، ذخیره یا استفاده می‌کنند، به دادن گزارش‌های مستمر اجبار شده‌اند. تولید جهانی آمونیاک صنعتی در سال 2014 – 176 میلیون تن بود. این رقم در مقایسه با تولید صنعتی جهانی در سال 2006 با 152 میلیون تن در سال 2006 افزایش 16 درصدی داشته است. NH3 در دمای 33.34 درجه سانتیگراد (28.012 درجه فارنهایت) با فشار جوش می‌آید، بنابراین مایع باید تحت فشار یا در دمای پایین نگهداری شود. آمونیاک خانگی یا هیدروکسید آمونیوم محلول NH3 در آب است.

آمونیاک طبیعی

ابن ماده به صورت طبیعی یک ماده شیمیایی است که به مقدار کمی در طبیعت یافت می‌شود و از مواد حیوانی و گیاهی ازت ساخته می‌شود. نمک آمونیاک و آمونیوم نیز در مقادیر کمی در آب باران یافت می‌شود. در حالی که کلرید آمونیوم (نمک آمونیوم) و سولفات آمونیوم در مناطق آتشفشانی یافت می‌شوند. کریستال های بی کربنات آمونیوم در گوانو Ronak یافت شده اند.

همچنین کلیه‌ها برای خنثی‌کردن اسید اضافی آمونیاک ترشح می‌کنند. نمک‌های آمونیوم از طریق خاک حاصلخیز و در آب دریا توزیع می‌شوند. NH3 همچنین در سراسر منظومه شمسی در مریخ، مشتری، زحل، اورانوس، نپتون و پلوتون از جمله مکان‌هایی دیگر هستند که یافت می‌شود. روی اجسام کوچکتر یخی مانند پلوتون، NH3 می‌تواند به عنوان یک ضد یخ از نظر زمین شناسی عمل کند.

کاربرد آمونیاک

آمونیاک یک ترکیب شیمیایی پرکاربرد است که در مختلف زمینه‌ها به‌عنوان یک ماده مفید به‌کار می‌رود. از تمیز کردن خانه تا استفاده‌های صنعتی پیچیده، این ماده نقش مهمی ایفا می‌کند. در این مقاله، به کاربردهای گوناگون و نحوه استفاده از آن خواهیم پرداخت.

آمونیاک خانگی

آمونیاک خانگی

آمونیاک خانگی نوعی محلول شیمیایی است که به طور عمده از آب و آمونیاک تشکیل شده است. این محلول دارای خواص تمیزکننده و ضدعفونی‌کننده است و به عنوان یک وسیله مفید در تمیز کردن سطوح مختلف خانه و ادوات مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل ویژگی‌های شیمیایی‌اش، آمونیاک خانگی آن می‌تواند به طور موثر زنگ‌زدگی‌های چربی، لکه‌ها و آلودگی‌های دیگر را از سطوح مختلف از جمله شیشه، آینه، کاشی، کف‌پوش و سطوح فلزی پاک کند.

استفاده از آمونیاک خانگی باید با احتیاط انجام شود و توصیه می‌شود که در هنگام استفاده از آن دستکش و ماسک محافظ استفاده شود، زیرا این محلول ممکن است تاثیرات آسیب‌رساننده به پوست و چشم‌ها داشته باشد. همچنین، در طول استفاده از آمونیاک خانگی، به تهویه مناسب در محیط توجه شود تا تنفس در برابر بخارات محلول جلوگیری شود.

آمونیاک خانگی به عنوان یک ابزار پرکاربرد در تمیز کردن و بهداشت خانه مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دلیل قیمت مناسب و توانایی‌های تمیزکننده‌اش، اغلب در اکثر خانه‌ها به عنوان یک ماده معمولی به دسترس است.

کود آمونیاک

در کشاورزی، به عنوان منبع ازوت برای گیاهان استفاده می‌شود. کود آمونیاک باعث افزایش رشد گیاهان، تقویت ساقه‌ها و برگ‌ها می‌شوند و در عملکرد بهتر گیاهان تأثیرگذارند.

سوخت‌های آمونیاکی منبع انرژی قابل تجدید

به عنوان سوختی قابل تجدید نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. سوخت‌های آمونیاکی به عنوان جایگزینی پایدارتر برای سوخت‌های فسیلی، به تولید انرژی کم آلوده‌تر به دست می‌دهند.

استفاده در صنایع نساجی

در صنایع نساجی، به عنوان یک ماده‌ی کمکی در فرآیند رنگبری پارچه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب باعث افزایش جذب رنگ در بافت می‌شود و رنگ‌ها را با دقت و شفافیت بیشتری نشان می‌دهد.

همچنین در صنعت نساجی، آمونیاک به عنوان یک ماده‌ی ضدپیچ و خش در پارچه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب باعث افزایش انعطاف‌پذیری و دوام پارچه‌ها می‌شود

مواد اولیه در صنایع شیمیایی

به عنوان یک ماده اولیه در تولید انواع محصولات شیمیایی مانند نیترات‌ها و آمونیوم‌ها استفاده می‌شود. این ترکیب مهم در ترکیب‌سازی مواد واکنش‌های شیمیایی مختلف است.

یخ‌زدای طبیعی

در صنعت خوراکی، آمونیاک به عنوان یک یخ‌زدای طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب به عنوان جایگزینی سالم‌تر و کم‌خطر برای مواد شیمیایی دیگر در تولید و نگهداری محصولات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استفاده در ساختمان‌سازی

در مواردی مانند ساختمان‌سازی به عنوان یک ماده‌ی جلوگیری از ترکیدگی در بتن و مواد ساختمانی استفاده می‌شود. این ترکیب باعث افزایش مقاومت و دوام سازه‌ها می‌شود.

حفاظت از گوشت و مواد غذایی

آمونیاک به عنوان یک ماده‌ی ضدمیکروبی در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب به عنوان یک روش ایمن برای حفظ مواد غذایی و جلوگیری از رشد باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌ها عمل می‌کند.

کاربرد در صنعت الکترونیک

در صنعت الکترونیک، به عنوان تمیز کننده‌ای برای قطعات الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب به طور موثر آلاینده‌ها و ذرات معلق را از روی سطوح الکترونیکی پاک می‌کند.

تولید مواد شیمیایی

آمونیاک به عنوان یک کاتالیزور در واکنش‌های شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب می‌تواند سرعت و کیفیت واکنش‌های شیمیایی را افزایش دهد.

تصفیه آب

در فرآیند تصفیه آب، به عنوان یکی از مواد استفاده شده برای حذف آلاینده‌ها و مواد آلی از آب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تولید پلاستیک

در صنعت تولید پلاستیک، آمونیاک به عنوان یکی از مواد اصلی برای ترکیب‌سازی واکنش‌های تشکیل پلاستیک‌ها استفاده می‌شود.

کاربرد در تولید کاغذ

در فرآیند تولید کاغذ به عنوان یک ماده‌ی حفاظتی و ضدعفونی‌کننده برای کاه و چوب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاربرد در صنعت خوراک دام و طیور

آمونیاک به عنوان یک ماده‌ی مفید در تولید خوراک دام و طیور استفاده می‌شود. این ترکیب می‌تواند موجب افزایش میزان پروتئین در خوراک و بهبود رشد حیوانات شود.

آمونیوم هیدروکساید مرک

خرید آمونیاک

جهت اطلاع از موجودی و قیمت آمونیاک گرید آزمایشگاهی، با همکاران ما در بخش فروش تماس حاصل فرمایید.

آمونیاک MSDS

H314: باعث سوختگی شدید پوست و آسیب چشم می‌شود.
H335: ممکن است باعث تحریک تنفسی شود.
H410: برای آبزیان بسیار سمی با اثرات طولانی مدت.
P261: از تنفس گرد و غبار / دود / گاز / غبار / بخار / اسپری خودداری کنید.
P271: فقط در فضای باز یا در یک منطقه با تهویه مناسب استفاده کنید.
P273: از انتشار به محیط خودداری کنید.
P280: از دستکش محافظ / لباس محافظ / محافظ چشم / محافظ صورت / محافظ شنوایی استفاده کنید.
P303 + P361 + P353: در صورت قرار‌گرفتن بر روی پوست (یا مو): بلافاصله تمام لباس‌های آلوده را درآورید. پوست را با آب بشویید.
P305 + P351 + P338: در صورت ورود به چشم: چند دقیقه با احتیاط با آب بشویید. لنزهای تماسی را در صورت وجود و انجام آسان بردارید. به آبکشی ادامه دهید.

خطر مسمومیت مضر برای طبیعت خطر آسیب به پوست و چشم

پرسش‌های متداول:

  1. آیا آمونیاک برای مصارف خانگی نیز مناسب است؟ بله، می‌تواند در تمیز کردن و ضدعفونی کردن محیط‌های خانگی نیز استفاده شود.
  2. آیا استفاده از آمونیاک در صنعت الکترونیک می‌تواند به دستگاه‌ها آسیب برساند؟ خیر، استفاده صحیح از این ماده در صنعت الکترونیک می‌تواند قطعات را تمیز کرده و به عملکرد بهتر آنها کمک کند.
  3. آیا آمونیاک می‌تواند به محیط زیست آسیب برساند؟ استفاده‌های متعدد این ماده در صنایع مختلف نشان می‌دهد که با رعایت استانداردهای ایمنی و محیط زیست، این ترکیب می‌تواند بهبود و پایداری محیط زیست را تحت تأثیر قرار دهد.
  4. آیا آمونیاک در کشاورزی تأثیرات منفی دارد؟ خیر، استفاده متعادل از کودهای آمونیاکی می‌تواند به رشد بهتر گیاهان کمک کند و تأثیرات مثبتی در تولید محصولات کشاورزی داشته باشد.
  5. آیا برای استفاده در تولید غذاها مناسب است؟ ممکن است در تولید برخی محصولات غذایی به عنوان یک ماده حفظ‌کننده مورد استفاده قرار بگیرد، اما نیاز است که مقررات بهداشتی را رعایت کند تا امنیت غذایی حفظ شود.